تصحیح انتقادی تَمُرنامۀ هاتفی؛ متنی حماسی متأثر از شاهنامه فردوسی

Authors

Abstract:

مولانا عبدالله هاتفی از شاعران دوره‌ تیموری و اوایل عصر صفوی است که علاوه بر دیوان اشعار و مثنوی شاهنامه‌ حضرت شاه اسماعیل، به تقلید از خمسه‌ نظامی چهار مثنوی سروده است. هاتفی خواهرزاده عبدالرّحمن جامی و از شاگردان وی است و جامی هاتفی را به خمسه‌سرایی تشویق کرد. «تمُرنامه» معروفترین اثر هاتفی است که به تقلید از شاهنامه‌ فردوسی و اسکندرنامۀ نظامی سروده شده است. این حماسه‌ تاریخی به شرح زندگی تیمور گورکان به خصوص جنگ‌ها و نبردهای وی می‌پردازد. معانی تازه و لطیف، توصیف‌های زیبا و بدیع و آرایه‌های لفظی و معنوی، این مثنوی را در ردیف مهم‌ترین حماسه‌های تاریخی ادبیّات فارسی قرار داده است. همچنین وجود واژگان کهن و نادر، لغات و اصطلاحات ترکی و مغولی رایج در زبان فارسی، آن را منبعی شایسته‌ توجّه فرهنگ‌نویسان قرار داده است. جنبه‌ تاریخی اثر نیز حائز اهمیت فراوانی است. تصحیح این اثر می‌تواند فضای جدیدی برای پژوهش های گسترده تر در باب هاتفی و سبک آثار و اوضاع روزگارش فراهم آورد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر شاهنامه فردوسی بر آثار حماسی غرب

ویلیام جونز یکی از کسانی بود که در کمپانی هند شرقی به تحقیق و ترجمه آثار ادبی پارسی پرداخت و از بررسی متن و واژگان شاهنامه به شباهت زبان‌های هندواروپایی پی برد. جیمز اتکینسون از کالج فورت ویلیام در کلکته در سال 1814 م. ترجمه خود را از داستان رستم و سهراب منتشر ساخت. ماتیو آرنولد (1822- 1888 م.) منظومه پرآوازه‌ی خود را به داستان رستم و سهراب اختصاص داد. آرنولد به دوم مقوله اقتباس از شاهنامه و ت...

full text

تطبیق شخصیت¬های حماسی انه¬اید ویرژیل با شاهنامه¬ فردوسی

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات میان ادبیات ملل جهان و ﺗﺄکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی و فرهنگی است. پتانسیل و ظرفیت ادبی شاهنامه¬ فردوسی قابل سنجش با هر اثر حماسی است. از این رو، شاهنامه، اثر سترگ فردوسی که حماسه¬ای ملّی و طبیعی است با انه¬اید اثر ویرژیل که برترین نمونه¬ حماسه¬ کلاسیک مصنوع است، قابل سنجش و تطبیق است. بنابراین، هدف مقاله¬ حاضر سنجش و بررسی وجوه افتراق ...

full text

بررسی وتحلیل ویژگی‌های حماسی داستان بهرام چوبینه در شاهنامه فردوسی

بهرام چوبینه سردار بزرگ ساسانی، نقش عمده‌ای در تحوّلات سیاسی و نظامی اواخر عهد هرمزد چهارم و اوایل عهد خسرو پرویز دارد و شرح ماجراجویی‌های وی در بخش تاریخی شاهنامه، زمینه مناسبی را برای خلق حماسه‌ای زیبا، فراهم کرده است. بررسی دقیق محتوای این داستان، بروشنی حاکی از حضور عناصر و شاخصه‌های سروده‌ای حماسی، به سبک حماسه‌های بخش پهلوانی شاهنامه است. شخصیت برجسته بهرام چوبینه نیز با وجود همه کاستی‌های...

full text

تطبیق شخصیت¬های حماسی انه¬اید ویرژیل با شاهنامه¬ فردوسی

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات میان ادبیات ملل جهان و ﺗﺄکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی و فرهنگی است. پتانسیل و ظرفیت ادبی شاهنامه¬ فردوسی قابل سنجش با هر اثر حماسی است. از این رو، شاهنامه، اثر سترگ فردوسی که حماسه¬ای ملّی و طبیعی است با انه¬اید اثر ویرژیل که برترین نمونه¬ حماسه¬ کلاسیک مصنوع است، قابل سنجش و تطبیق است. بنابراین، هدف مقاله¬ حاضر سنجش و بررسی وجوه افتراق ...

full text

تأثیر شاهنامه فردوسی بر آثار حماسی غرب

ویلیام جونز یکی از کسانی بود که در کمپانی هند شرقی به تحقیق و ترجمه آثار ادبی پارسی پرداخت و از بررسی متن و واژگان شاهنامه به شباهت زبان های هندواروپایی پی برد. جیمز اتکینسون از کالج فورت ویلیام در کلکته در سال 1814 م. ترجمه خود را از داستان رستم و سهراب منتشر ساخت. ماتیو آرنولد (1822- 1888 م.) منظومه پرآوازه ی خود را به داستان رستم و سهراب اختصاص داد. آرنولد به دوم مقوله اقتباس از شاهنامه و تع...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 3

pages  57- 74

publication date 2014-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023